វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវស្រូវអន្តរជាតិ (IRRI)

ការខ្វះខាតស្បៀងអាហារនៅចុងឆ្នាំ ១៩៧០ កសិករភាគច្រើនត្រូវបានបង្ខំឱ្យប្រើប្រាសស្រូវពូជរបស់ពួកគេជាចំណី ហើយពូជប្រពៃណីមួយចំនួនត្រូវបានបាត់បង់ក្នុងនានោះដែរ។ សង្គ្រៀមត្រជាក់នៅកម្ពុជា

នៅឆ្នាំ ១៩៨០ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវស្រូវអន្តរជាតិ (IRRI) បានណែនាំឡើងវិញនូវពូជស្រូវប្រពៃណីរបស់កម្ពុជាចំនួន ៧៦៦ ដែលបានមកពីធនាគារគ្រាប់ពូជរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន។ វាជាការបង្ហាញយ៉ាងរស់រវើកនៃការមើលឃើញទុកជាមុនដែលបានបង្កើតធនាគារនេះឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦០ ។ នៅឆ្នាំ ២០១៦ កម្ពុជា និង វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវស្រូវអន្តរជាតិ ប្រារព្ធខួបលើកទី ៣០ នៃភាពជាដៃគូរ។ នៅឆ្នាំ ១៩៨៥ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទរបស់កម្ពុជា បានស្នើសុំ (IRRI) ឱ្យជួយបង្កើតប្រព័ន្ធស្រាវជ្រាវស្រូវនៅកម្ពុជា។ បេសកកម្ម IRRI មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ១៩៨៦ បានកំណត់តំបន់សក្តានុពលនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងជំនួយ។ អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU) លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងដៃគូទាំងពីរនៅក្នុងខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៨៦។ ភាពជាដៃគូរបស់ IRRI និងកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ មុនពេលភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៦ ទៀត ។ MOU ឆ្នាំ ១៩៨៦

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំនួន ៦ នាក់បានបណ្តុះបណ្តាលនៅ IRRI ពីឆ្នាំ ១៩៦០ និង ១៩៧៣ ។ ម្នាក់សិក្សាពីការបង្កាត់ពូជរុក្ខជាតិ អ្នកផ្សេងទៀតសិក្សាពីការផលិតស្រូវ។ មានតែពីរនាក់ក្នុងចំណោមប្រាំមួយនាក់ប៉ុណ្ណោះដែលបានមានជីវិតពីសង្គ្រាមស៊ីវិលដែលបានកើតឡើងនៅចុងឆ្នាំ១៩៦០ និងដើម ឆ្នាំ ១៩៧០ ។ IRRI បានប្រមូលស្រូវជាច្រើនប្រភេទក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចន្លោះពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៧២ ដល់ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៣ ហើយបានរក្សាទុកស្ទួននៃភាពចម្រុះនៃស្រូវ ក្នុងធនាគារស្រូវ ជេនីអន្តរជាតិ ដែលមានទីស្នាក់ការកណ្តាលជាមួយ IRRI ក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន។

IRRI នៅប្រទេសហ្វីលីពិន រវាងឆ្នាំ ១៩៨១ និង ១៩៩០ IRRI បានជួយប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានពូជស្រូវដែលបាត់បង់របស់ខ្លួនឡើងវិញដោយការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍នូវពូជស្រូវប្រពៃណីចំនួន ៧៦៦ ដែលត្រូវបានរក្សាសុវត្ថិភាពនៅក្នុងធនាគារស្រូវអន្តរជាតិ ជេនី ។ ក្នុងពិធីអបអរសាទរស្រូវអង្ករអន្តរជាតិឆ្នាំ ២០០៤ នៅរាជធានីភ្នំពេញ តំណាងមកពីវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា កាឌី(CARDI) អង្គការស្បៀងអាហារ និងកសិកម្មនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ យូនីហ្វាវ (UN-FAO) និង អាសអេតស៍ AusAID បានទទួលស្គាល់តួនាទីដ៏សំខាន់ដែល IRRI បានជួយប្រទេសនេះឱ្យមានសន្តិសុខស្បៀងជាតិ។ ស្រូវកម្ពុជាដ៏ល្បីមួយឈ្មោះ ផ្ការំដួល ត្រូវបានជ្រើសរើសជា “អង្ករល្អបំផុតរបស់ពិភពលោក” នៅក្នុងសន្និសីទអង្ករពិភពលោក The Rice Trader World Rice Conferences បីលើកជាប់ៗគ្នាគឺកោះបាលីក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ហុងកុងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ និងទីក្រុងភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ ២០១៤។ ផ្ការំដួលត្រូវបាន គាំទ្រពីគម្រោង Cambodia-IRRI-Australia។ វាត្រូវបានចេញផ្សាយដោយCARDI ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ ។ ពានរង្វាន់ស្រូវអង្ករឆ្នាំ ២០១២